Emiel Hullebroeck (1878-1965)

Emiel Hullebroeck (1878-1965)

Toen Emiel Hullebroeck op 26 maart 1965 in het Sint. Rafaëlinstituut te Liedekerke overleed, rouwde gans muzikaal Vlaanderen. Weinig componisten hebben zo'n populariteit genoten als deze geboren Gentbruggenaar. Weinigen hebben ook van een werkkracht getuigd die de zijne evenaarde. 

Hij studeerde aan het conservatorium van Gent, bij Oscar Roels, Jos Tilborghs, Paul Lebrun en Adolphe Samuël. Hij werd al spoedig dirigent van Koor- en muziekverenigingen en stichtte in 1899 het Gentse " à Capellakoor " dat heel vlug grote faam verwierf. Hij reisde gans Vlaanderen af met zijn koor en oogstte verschillende onderscheidingen tijdens internationale wedstrijden in Frankrijk. Zijn programma bestond uit werken uit het internationaal repertoire, maar hij zorgde er telkens voor dat er bij elk optreden van zijn koor ook composities van hem werden uitgevoerd. Hij reisde van dorp naar dorp maar zou ook regelmatig buiten de grenzen optreden. 

Tijdens WO I week hij uit naar Nederland waar hij de interneringskampen afreisde en er zijn landgenoten enige artistieke verstrooiing bracht. In 1916 reisde hij naar Nederlands- Indië waar hij een hele tournee ondernam. In 1920 trok hij op rondreis in Zuid-Afrika en drie jaar later ging hij naar de Verenigde Staten waar hij bij de Vlaamse gemeenschap een vreugdevol onthaal genoot. De " Gazette van Detroit " en de " Gazette van Moline " twee Vlaamse bladen die in Amerika verschenen, wijdden colums aan zijn optredens aldaar.

Zelf had hij inmiddels ter bevordering van de Vlaamse muziek het tijdschrift " De Muziekwarande " uitgegeven. Tien jaar lang zou deze monitor van de Vlaamse muziek verschijnen. 

Als muziekleraar aan de " Normaalschool " van Gent en nadien als inspecteur schreef hij diverse pedagogische werken en oefeningboeken die gebaseerd waren op het volkslied. Van zijn overtalrijke liederen zijn " Tineke van Heulen ", " Moederken alleen ", " Een smidje en zijn smisse ", en " Hij die geen liedje zingen kan, moet er maar eentje fluiten" zijn alom gekend. Emiel Hullebroeck kon echter meer dan dat en componeerde ook een 7 tal operetten en komische opera's waarvan verschillende in samenwerking met Hendrik Caspeele " Het meisje van Zaventem" en " Knokkelbeen ". Met andere librettisten " Cupido Dictator ", " Miranda" en zeer populaire " Sepp'l " met Louis De Vriendt en Lambrecht Lambrechts.

Zelf hanteerde hij een vlotte schrijfstijl en gaf een bundel reisindrukken over Nederlands -Indië en over Zuid-Afrika uit. Vergeten we ook vooral niet dat Emiel Hullebroeck permanente secretaris van de " Internationale Raad voor Componisten " was , waardoor hij rechtstreeks medewerker van Richard Strauss werd. 

Hij was ook in 1922 samen met Lodewijk Mortelmans, Jef Van Hoof en Arthur Wilford medestichter van " Het Genootschap der Vlaamse Componisten" met als doel de financiële rechten van de Vlaamse componisten beter te verdedigen. Vanuit deze vereniging richtte hij " NAVEA " op ( Nationale Vereniging voor Auteursrechten ), waarmee hij het monopolie van de Franse tegengroep " SACEM " doorbrak. In 1923 telde de vereniging al 100 leden en twintig jaar later waren er al 1800 leden. Door zijn internationale contacten werd hij in 1934 afgevaardigde en in 1938 secretaris van de internationale raad der componisten die werd voorgezeten door Richard Strauss. In 1945 zou " NAVEA " hervormd worden tot " SABAM ". 

Na  WO II werd Emiel Hullebroeck net al zovelen onder de Vlaamse kunstenaars beschuldigd van culturele collaboratie wegens ondersteunen van de politiek van de vijand, maar hij werd al op 5 augustus 1947 door het Brusselse Oorlogserechtbank buiten vervolging gesteld, aangezien de bewijslast onvoldoende was. Op 10 november 1950 werd hij volledig in ere hersteld en in 1952 werd hij " Ere " voorziter van SABAM.

Met Emiel Hullebroeck verdween echter een markante figuur uit de Vlaamse muziekwereld. Zijn werk zal zeker in herinnering blijven aan deze eenvoudige maar grote kunstenaar.

Zijn voornaamste vocale werken. 

a) Zijn theaterwerken.

Hij schreef zeven operettes of komische opera's. 

1) het lyrische drama " Aleidis " (1913) . 

2) zijn beroemdste operette " Sepp'l (1926).

3) " Cupido Dictator " (1927).

4) " Knokkelbeen " (1930).

5) " De koning drinkt " (1931).

6) " Miranda " (1932).

7) Zijn beroemdste komische opera " Het meisje van Zaventem " (1934).

b) Zijn liederen.

Hij schreef niet minder dan negentien bundels goed voor 114 liederen.

Waarvan de beroemdste : " Tinneke van Heulen, Hemelhuis, De gilde viert, Marleentje, Blauwvoet, Hij die geen liedje zingen kan moet er maar eentje fluiten, De Schelde, Karlijntje, Lieve Vrouw der lage landen, Noordzee, 't Maseurken, Van 't kosterken, De Dahlia, Aan U alleen, De Vliegende mijnwerker " enz......

Tekst is juist geplaatst moet nog verbeterd worden. 

" Tineke van Heule " 1928

Op deze opname de stem van de componist die zichzelf begeleid op de piano een zéér zeldzame opname van 1928. Je kan hier de stem van de componist Emiel Hullebroeck bewonderen.
Met dank aan Henk Gloudemans die deze opname op Youtube plaatste. Hij is een muziek verzamelaar van opnamen tussen 1900 en 1960 van Nederlandse en Vlaamse muziek.

" Hemelhuis "

" Hemelhuis " van Emiel Hullebroeck gezongen door Pierre Holvoet.

" Hij die geen liedje zingen kan, moet er maar eentje fluiten "

Bariton Paul Claus vertolkt hier een van de beroemdste liederen van Emiel Hullebroeck. op een 11 juli viering in 2015. " Hij die geen liedje zingen kan, moet er maar eentje fluiten ".

" Op Kerstdag "

Een kerstlied van Emiel Hullebroeck voor bariton en kindsopraan. Dit lied wordt hier vertolkt op Kerst 2015 door de betreurde Nederlandse bariton Pieter Vis (1949-2017) aan zijn zijde de Nederlandse jongenssopraan Jeroen De Vaal. Deze prachtige opname is een hulde aan Pieter Vis.

Opmerkingen