Opera van Verdi in vier akten en negen tonelen.

Libretto van Andrea Maffei naar Schillers " Die Räuber "

Inleiding.

Deze merkwaardige en vrijwel onbekende opera van Verdi was speciaal voor Londen geschreven en gecomponeerd. Reeds in 1842 waren er contacten gelegd door Benjamin Lumley manager van Her Majesty's Theatre waar de Italiaanse opera's gewoonlijk werden opgevoerd. Drie jaar later dus in 1845 zou " Ernani " Verdi's eerste Britse productie worden die geweldig door het publiek werd ontvangen. Verdi had zijn nieuwe opera " I Masnadieri " gepland voor 1846. Verdi had in die tijd gezondheidsproblemen en de première werd uitgesteld tot 1847. Terwijl hij herstellende was, heeft hij samen met zijn vriend Andrea Maffei het libretto bewerkt naar Schillers drama " Die Räuber ". Verdi was oorspronkelijk van plan om " I Masnadieri " tijdens het carnaval van 1847 in Florence in première te laten gaan en Macbeth een jaar later in Londen. Er bleek echter in Florence geen geschikte tenor beschikbaar voor de rol van Carlo, zodat Verdi besloot om eerst Macbeth in Florence te laten doorgaan, en vervolgens " I Masnadieri " voor Londen te reserveren. Eind mei 1847 vertrok Verdi naar Londen. Op de orkestratie na, die hij tijdens de repetities af wilde werken, was de opera af. De bezetting voor de première  voldeed aan de hoogste internationale eisen. De coloratuur sopraan Jenny Lind werd geëngageerd voor de rol van Amalia.

Op de première waren ook Koningin Victoria en Prins Albert, samen met de Hertog van Wellington aanwezig en verder de ganse Britse aristocratie. Verdi werd bereid gevonden het orkest te dirigeren tijdens de première wat een eclatant succes betekende met schitterende kritieken in de pers. Dit succes werd bij de volgende voorstellingen niet meer herhaald mede door het moeilijke libretto.

Rolverdeling                              Stem                             Eerste Cast

Massimiliano graaf ------------------------------- bas ---------------------------------- Luigi Lablache

Carlo zoon van de graaf ------------------------- tenor -------------------------------- Italo Gardoni

Francesco jongere zoon ------------------------- bariton ----------------------------- Filippo Coletti

Amalia nicht van de graaf ---------------------- sopraan --------------------------------- Jenny Lind

Moser een priester ------------------------------- bas ---------------------------------- Lucien Bouche

Rolla roverhoofdman  ----------------------------bariton ---------------------------------- onbekend ?

Plaats: Duitsland

Tijd: Tussen 1755 en 1757

Akt 1.

1° Toneel: een herberg ergens bij de grens van Saksen.

Carlo verliet het ouderlijk huis, maar wilde terugkeren bij zijn familie, en dan  vooral bij zijn Amalia, zijn geliefde (aria: Omio castel,paterno ). Hij wacht op een antwoord van zijn vader op een brief waarin hij hem vergeving vraagt. Rolla en zijn rovers komen met het verlangde antwoord van de graaf. Carlo's vreugde verandert in verdriet en gaat over in woede ( aria: Nell'argilla maledetta ) als hij merkt dat de brief niet van zijn vader, maar van Francesco is die waarschuwt niet naar huis te komen, en dat zijn vader Carlo niet wil vergeven  maar wil straffen en hem gevangen zetten. Carlo zweert zijn vroegere leven af en legt de eed af om bij zijn nieuwe kameraden de rovers te blijven. Ze kiezen hem zelfs als leider.

2° Toneel: kamer in het kasteel van de graaf.

Francesco feliciteert zichzelf met het feit dat hij de brief aan zijn vader heeft onderschept, wetende dat Massimiliano Carlo zeker zou vergeven hebben. Nu staat alleen nog de oude besluiteloze graaf tussen Francesco en de titel en het landgoed van de familie. Hij heeft een plan beraamd om de dood van zijn vader te bespoedigen. (aria: La sua Lampada vitale) Hij dwingt Armino, een dienaar van het kasteel, om zich te vermommen als een soldaat die net is aangekomen met het tragische nieuws van Carlo's dood en zingt een ( cabaletta : Tre mate, o miseri ).

3° Toneel: de slaapkamer van de graaf.

Amalia waakt over de wegkwijnende graaf. Beiden denken met veel warmte terug aan de verdwenen Carlo. (aria: Lo s'guardo avea degli angeli.) Francesco brengt de vermomde Armino de kamer binnen , om het tragische nieuws te laten melden dat Carlo dodelijk gewond raakte tijdens de slag bij Praag. Zijn laatste daad was dat hij met zijn eigen bloed schreef op zijn zwaard dat Amalia met Francesco moest trouwen. Amallia vlucht hysterisch weg en een jubelende Francesco blijft achter.

Akt.2

4° Toneel: een kerkhof bij het kasteel.

Er zijn enkele maanden voorbijgegaan na de vorige scène en Amalia bidt bij het graf. (aria Du del mio Carloal snee ) In de verte horen we geluiden van een feestelijk banket van Francesco, de nieuwe graaf. Armino door  overmand door schuldgevoelens en door het aandeel in Francesco's verdorven intriges en hij benadert Amalia. Hij heeft nog net de tijd te onthullen dat zowel de graaf als Carlo nog in leven zijn. (cabaletta Amalia : Carlo Vive? O cara eccento) . Zij worden gestoord door de komst van Francesco, Armino is genoodzaakt te vluchten. Francesco is op zoek naar Amalia om haar ten huwelijk te vragen. Haar minachtende weigering maakt hem woedend en hij wordt handtastelijk, Amalia doet alsof ze van gedachten is veranderd en omhelst hem zodat ze zijn dolk kan grijpen en hem van zich afstoten alvorens het bos in te vluchten.

5° Toneel: een open plek in het bos.

De rover Rolla is in Praag gevangen genomen en de rovers wachten op de terugkeer van hun leider Carlo die Rolla is gaan redden. De ontsnapping is gelukt, Carlo is er in geslaagd de stad voor een groot deel plat te branden, zodat gewapende burgers hem nu achtervolgen. Carlo maant zijn bende aan om dapper te vechten.

Akt. 3

6° Toneel: terug de open plek in het bos.

De rovers zingen over het plezier dat ze beleven met hun criminele activiteiten. Ze zijn in hetzelfde bos als Amalia. Amalia slaagt er niet in haar geliefde te herkennen wanneer hij haar benadert . Carlo onthult zijn identiteit zonder de aanwezigheid van zijn kameraden , en er volgt een vreugdevolle hereniging. Carlo is vervuld van afschuw over de mislukte poging van zijn broer om Amalia te verleiden.

7° Toneel :een andere plaats in het bos van Beieren.

Armino benadert enkele ruïnes in de buurt. Carlo hoort daar een stem, en vindt zijn uitgemergelde vader Massimiliano. Die herkent zijn zoon niet, maar vertelt hem hoe Francesco geprobeerd heeft hem te begraven nadat hij was flauwgevallen nadat hij van Carlo's dood was ingelicht. (aria: Un ingrato tre  line or saranno) Gelukkig slaagde Arminio er in hem te redden en deze houdt hem verborgen in de ruïnes. Carlo verlaat zijn vader om met zijn  bende het kasteel te bestormen en zij  broer gevangen te nemen.

Akt. 4

8° Toneel: een kamer in het kasteel.

Francesco ontwaakt uit een verschrikkelijke nachtmerrie over zijn gruwelijke daden.( aria: Paremi che sorto de lanto convito)  Hij ontbiedt de plaatselijke priester maar die weigert hem de absolutie te geven voor zijn afschuwelijke daden. Op dat moment stormen de rovers binnen, en Francesco vlucht ondertussen zwerend dat hij zelfs de vuren van de hel zal weerstaan.

9° Toneel: terug een open plek in het bos.

Massimiliano treurt nog altijd voor de dood van Carlo, hij herkent de man die voor hem staat nog steeds niet als zijn zoon . Hij zegent de onbekende vreemdeling voor het redden van zijn leven. De rovers melden de ontsnapping van Francesco. Dit bevalt Carlo wel omdat hij zijn leven wil veranderen. Dan wordt Amalia in de open plek gebracht door de rovers, die haar gevonden hebben. Carlo is nu wel genoodzaakt zijn rol als rovershoofdman aan zijn vader en Amalia te bekennen. De graaf uit zijn ongeloof, afschuw en wanhoop, maar Amalia verklaart hem nog altijd lief te hebben, en dat zij bij hem wil blijven. Hij kan niet toestaan dat de vrouw die hij lief heeft in deze wereld van schande en verloedering wordt meegesleurd, hoewel hij zich niet aan zijn lot kan onttrekken. Hij besluit dat deze paradox alleen kan opgelost worden door hun beider dood.

Historische opvoeringen en opnames.

Leo Riemens schrijft in zijn " Groot Operaboek " in de uitgave van 1959 dat hij van deze merkwaardige vrijwel onbekende opera van Verdi, speciaal voor Londen gecomponeerd,  geen enkele opvoering van deze opera heeft kunnen ontdekken laat staan er opnames van te vinden zijn. Toen bestond nog geen internet informatie. Ik heb dus veel meer infotmatie ter beschikking van vijftig à zestig jaar geleden. Er zijn tussen 1951 van de allereerste opnames tot op heden 18 volledige opnames gevonden. Al of niet live opnames of videofilms op DVD. Toen Leo Riemens zijn boek schreef, bestond er dus wel reeds een eerste volledige opname in 1951 aan de Rai Milano onder leiding van Alfredo Simonetto. Andere bronnen geven als eerste opname deze aan van het Theatro dell'opera di Roma onder de leiding van Giandrea Gavazzeni in 1972. Nochtans bestaan er nog vroegere van 1969 en 1971. Dit kan afhankelijk zijn vanaf wanneer ze op plaat uitgegeven zijn. Ik ga hier een selectie maken van de voor mij meest merkwaardige uitvoeringen met historische waarde.

1) 1951 op dubbel LP met Sesto Bruscantini, Ralph Lambert, Renato Capechi, Adriano Geurini, Angelo Mercuriali, Dario Caselli, Gulio Scarinai en Dir.Alfredo Simonetto, koor en orkest: Rai Milano. ES Smith " De gouden eeuw van de opera  " EJS 204 (2 LP's)

2) 1969 met Carlo Cava, Renato Cioni, Lianio Montefusco, Luisa Maragliano, Dino Formichini, Granziano Del Vito, Valiano Notali, Dir.Ricardo Miti, koor en orkest : Maggio Musicale Firenze Hunt HM5802 (2 LP's) - Arkadia HP 5802 ( 2 CD's)

3) Een derde merkwaardige opname in 1972 met Boris Christoff, Giarmi Taimondi, Renato Brusson, Ilva Ligabue, Gianipaola Corradi, Giovanni Foianen Mario Talba , Dir. Gianandrea Gavazzeni koor en orkest Theatro dell' Opera di Roma. Audio CD opera D'Oro cat:OPD1346

4) Nog een mooie versie in 1975 onder Lamberto Gardelli met Ruggero Raimondi, Carlo Bergonzi, Piero Cappucilli, Montserat Cabale, John Sandor, Maurizio Mazzierri en William Elvin. Koor en orkest New Philharmonia Orchestra en de Ambrosian Singers. Audio CD Philips Cat: 4758703 en op LP Philips 6703064 ( 3 LP's)

5) In 1982 vinden we eigenlijk twee mooie opnames:

    a) Opera house Zürich onder leiding van Nello Santi met Richard Cuztin, Vasile Moldoveano, Ivan Canaro en Christina Deutekom, op Audio CD Première opera CDM 1953-2 (2 CD's) uitgave 2005

    b) Met Samuel Ramey, Franco Bonisolli, Matteo Mnuguerra, Joan Sutherland Dir. Richard Bonynge, koor en orkest Welsh national Opera. Audio CD- Decca cat:433.854-2

6) 1998 aan de Covent Garden onder de leiding van Edward Downes met Carlo Colmbara, Franco Farino, Dmitri Hvorostovsky, Paula Delligatti, Robin Leggato, Julian Konstantinov, Gerard Quinn. Audio CD - Huis van de opera (2 CD's)

7) Als laatste opvallende opname terug aan de Covent Garden in 2002 onder terugonder de leiding van Edward Downes met Rene Pape, Franco Farino, Dmitri Hvorostovsky, Paula Delligatti, Edgaras Montvidas en Eric Halfvarson, Grant Doyle : CD - Live rare opera (ongenummerd 2 CD's)

Opmerking: Al deze opnames zijn terug te vinden op de online catalogus van " Hyperlink Clorlink.HTM "

Zoveel digitale opnames er te vinden zijn, zo weinig opvoeringen zijn er te vinden in de lage landen. Deze opera blijft in de Benelux nog altijd een niet ontgonnen gebied.