Richerd Wagner.

Inleiding.

Ik ga hier enkele beknopte biografieën beschrijven van enkele Belgische wereldvedetten . meestal kan je die biografieën uitgebreider bekijken op daartoe gespecialiseerde websites daarvoor, die deze vergeten operadiva's terug in de aandacht brengen.

Op mijn website ligt het accent op de operageschiedenis zelf met het oog op de Belgische operahuizen, maar ik kan de verleiding niet weerstaan om toch ook eens aan die vergeten grootheden terug te denken. Ik heb veel informatie gehaald van volgende gespecialiseerde websites zoals:

1) Forgotten Opera Singers.  http://forgottenoperasingers.blogspot.be/

2) Musica et Memoria , http://www.musimem.com/

Opera Nostalgie , http://www.operanostalgia.be/

4) 401 Dutch Opera Diva's , http://401dutchdivas.nl/index.php

5) Malibran-Music " L'Opéra Français ",     http://www.malibran.com/acatalog/copy_of_Charles_Burles_.html 

Josef Sterkens als Tamino in Mozart's " Toverfluit " 1932

Biografie.

De Antwerpse tenor werd geboren in 1893. Zijn ouders hadden een wasserij in Antwerpen. Zijn ouders hoopten ook dat hij leraar zou worden en in 1908 gaat hij naar de normaalschool in Gent. Ondanks zijn studietalent had hij niet veel interesse voor zijn studies. Toen hij de componist Emiel Hullebroeck leerde kennen bij wie hij zangles nam zou hij overgaan naar muziek. Emiel Hullebroeck ontdekte al vroeg zijn prachtige stem. Zijn ouders waren echter niet bij machte financieel zijn muziekstudies te steunen. Hij studeert dus af als kunstleraar. Na een paar jaar breekt de eerste wereldoorlog uit en hij gaat bij het leger waar hij de komende vier jaar verpleger word in een militair hospitaal. In het leger krijgt hij echter de gelegenheid met andere kunstenaars samen te werken en begint hij te zingen voor de soldaten aan het front.

Na de wapenstilstand keert hij terug naar Antwerpen om te studeren aan het conservatorium. In 1923 wordt hij ontdekt door Edmond Borgers een toonaangevende heldentenor aan de KVO Antwerpen en dat zelfde jaar nog kon hij beginnen aan de KVO van Antwerpen voor werken van Vlaamse componisten zoals: Peter Benoit, Jan Blockx, Jef van Hoof, Renaat Veremans, wiens werken hij bracht in het Nederlands.

Hij werd officieel opgenomen in het vast gezelschap van de KVO te Antwerpen. Zijn eerste grote rol was Tamino in Mozarts " Toverfluit ". Tussen 1925 en 1934 zong hij tal van Nederlandse creaties van Paganini(1927) ,Sly( 1929), " Die Tote Stad (1932) , Daphne(1939) in 1929 zong hij Floristan naast Leonore gezongen door Lotte Lehmann die toen regelmatig als gast optrad in de KVO van Antwerpen. Voor de Nederlandse creatie van " Daphne " kwam Richard Strauss speciaal naar Antwerpen om de repetities te begeleiden . Sterkens was een begenadigd operatenor met zijn krachtige en beweeglijke stem kon hij alle genres aan van Wagner tot Korngold en Strauss tot de operettes van Lehar.
Zijn Vlaamse gezindheid loopt als een gouden draad door gans zijn carrière. In 1935 wordt Sterkens benoemd tot directeur van de KVO. Hij bekleedt die betrekking tot het speelseizoen 1942/43 waarna hij directeur werd van het Alhambra theater in Brussel. Dit theater had in de oorlogstijd een twijfelachtige reputatie door de veelvuldige voorstellingen van de Duitse Wehrmacht. Ook de Vlaamse fascisten (VNV & Devlag) gebruikten dit theater voor hun bijeenkomsten. Door zijn Vlaamse gezindheid en zijn Duitse sympathieën en tal van politieke intriges raakt hij in september 1944 in onmin. Hij wordt zelfs veroordeeld voor verlies van zijn burgerrechten gedurende één jaar voor Collaboratie. In april 1944 zong hij voor het laatst de rol van Turiddu in " Cavaleria Rusticana " zonder te beseffen dat dit zijn laatste optreden zou worden op de planken.
Door deze gebeurtenissen is zijn zangcarrière definitief gestrand. In 1951 klaart enigszins de hemel voor hem terug op, omdat door toedoen van zijn vroegere zangleraar en componist Emile Hullebroeck is voorgedragen voor een belangrijke functie bij SABAM. Maar alles komt te laat , in maart 1952 krijgt hij een zware hartaanval en sterft enkele dagen later.
Josef laat ons een schat van opnames na in de periode van 1928 tot 1934 maakt hij niet minder dan 40 opnames op HMV., Parlophon en Columbia.

Theo Beets in de rol van Canio In Leoncavallo's " I Pagliacci ".

Biografie.

Van deze Antwerpse tenor geboren in Borgerhout in 1897 is naar weinig informatie beschikbaar. We weten wel dat hij zich op 10 december 1915 gemeld heeft als oorlogsvrijwilliger en dat hij gediend heeft tot 11 november 1918 bij het 1 ste regiment Artillerie en dat hij in het bezit was van de strijdersmedaille en de zegenmedaille van het Belgische leger. Hij heeft het leger definitief verlaten in 1923 om zich te wijden aan zijn zangstudie eerst in Leuven , daarna in Antwerpen en later nog aan het conservatorium van Brussel bij de zangpedagoog Laurent Desiré Demest . Zo begint hij aan zijn zangcarrière in 1928 op 31 jarige leeftijd. Eerst de Opera de Wallonie te Luik tussen 1928 en 1929 en dan ook nog aan de KVO te Antwerpen van 1932 tot 1950. Tijdens zijn KVO periode zal hij uitgenodigd worden door de platenfirma  Polidor te Parijs om enkele opnamen op 78 toerenplaten te maken. Tussen 1931 en 1932 het zullen het er uiteindelijk 15 worden, de meeste zijn gezongen in het Nederlands ook de Wagnerfragmenten uit " Die Walküre, Lohengrin en De Meistersinger von Nürnberg " , en aan de Koninklijke opera van Gent zong hij van 1934 tot 1955, dus ook nog tijdens de directie Bovy . Ze zouden samen in het zelfde speelseizoen hun afscheid vieren van het podium dat ze samen al die jaren gedeeld hadden. Zijn laatste optreden was in de rol van Herodes in " Salome " van Richard Strauss. Hij heeft ook nog eens in Aken 1937 gezongen in " Die Walküre " van Wagner onder de leiding van de toen nog jonge Herbert von Karajan. Hij heeft rollen gezongen  zoals: Canio in " I Pagliacci " van  Leoncavallo, en Turiddi in " Cavaleria" van Mascagni , Eleazar in " La Juive " van Halévy, Faust in " La Damniation de Faust " van Berlioz, Radames in " Aida van Verdi, en de Wagner rollen in " Lohengrin, Siegmund in " Die Walküre ". Deze laatste twee rollen heeft hij vereeuwigd op plaat. In 1967 zou hij  op zijn 70 jaar zijn allerlaatste concert zingen om definitief van zijn Belgische fans afscheid te nemen met fragmenten uit opera's van Massenet, Bizet en Leoncavallo. Hij overleed te Brasschaat in  1982

Ritta Gorr als Venus in " Tännhauser 1958

Biografie.

Ritta Gorr werd geboren als Marguerite Geirnaert in een arbeidersgezin op 18 februari 1926 in de industriegemeente Zelzate bij Gent in België. Na het verlaten van de school werkte ze als verpleegster in dienst van een goede familie die haar zangtalent ontdekte. Dat ze bij Vina Bovy privé zangles zou gevolgd hebben is echter een fabeltje. Er is wel contact geweest of auditie gedaan bij Vina Bovy maar deze gaf haar de raad nog veel te studeren en enkele jaartjes later nog eens te proberen. Ze heeft wel les gevolgd te Brussel bij Jeanne Pacquot d'Assdy en Germaine Hoerner. 

Ze won de eerste prijs op een zangcompetitie te Verviers in 1946. In dat zelfde jaar startte haar professionele carriére te Antwerpen als Fricka in " Die Walküre " van Wagner. Ze werd lid van de Opera van Straatsburg  van 1949 tot 1952. Ze won ook de eerste prijs tijdens een vocale competitie te Lausanne in 1952 en ook in dat jaar maakte ze haar debuut te Parijs aan de Opera Comique als Charlotte in " Werther ". Te Parijs zong ze nieuwe rollen onder andere in " Die Meistersinger von Nürnberg, Dalila in " Samson en Dalila ", Venus in " Tannhäuser ", Mére Marie in de Franse première van " Les Dialogues des Carmelites ( later in haar carrière zong ze ook Madame de Croissy), Carmen, Geneviéve in " Pélleas et Mélisande ", Amneris in " Aida ", Eboli in " Don Carlos " en Marguerite in " La Damnation de Faust " allemaal rollen die ze over de ganse wereld zij brengen.

Haar carrière kreeg een internationale glans met haar debuut te Bayreuth in 1958 als Wagnervertolkster. In 1959 aan het Royal Opera House en in 1960 aan de Scala van Milaan met de rol van Santuzza in " Cavaleria Rusticana ". Aan de Metropolitan  te New York vertolkte ze Princes Ebolie in " Don Carlos ", Azucena in " Il Trovatore ", en Dalila. Ze was een veelzijdige kunstenares en zong met evenveel succes in het Franse, Italiaanse, en Duitse repertoire.

Ze zong over de ganse wereld in de grootste operahuizen, maar ze vergat nooit haar eigen roots met talrijke optredens te Antwerpen , Gent en aan de Munt van Brussel. Ook als concertzangeres was ze gewild en zong ze werken van Schumann, Duparc, Wagner, en liederen van Gustaaf Mahler.

Onze Rita Gorr was dus een mezzosopraan met een krachtig stemgeluid met grote reikwijdte. Ze was een intense zangactrice tot op zéér hoge leeftijd. Ze is op 81 jarige leeftijd met pensioen gegaan na een zangcarrière van meer dan vijftig jaar. Ze zou er haar laatste rol als de gravin in Tsjakovsky's opera " Pique Dame " brengen zowel te Gent als te Antwerpen in de zomer van 2007.

Haar latere leven speelt af in Spanje in haar Villa Denis. Na haar afscheid van haar operapubliek in 2007 zou ze op 22 januari 2012 na een langdurige ziekte overlijden op 86 jarige leeftijd.

Ze heeft ons nog tientallen opnames nagelaten van haar grootste rollen uit Werther, rollen van Ortrud, Amneris, Orpheo, Fricka, Dalila, Venus, Eboli, Marguerite, Geneviève, Mére Marie enz....